شناسایی تغییرات ارتفاع ژئوپتانسیل، تاوایی و فشار تراز دریای الگوهای گردش جوی غالب مؤثر بر اقلیم ایران‎زمین

برای انجام این پژوهش، از داده‎های میانگین روزانۀ فشار تراز دریا (SLP)، مؤلفۀ مداری باد (UWND)، مؤلفۀ نصف‎النهاری باد (VWND) و ارتفاع ژئوپتانسیل (HGT) مربوط به پایگاه دادۀ NCEP / NCAR طی بازۀ زمانی 2013- 1960 استفاده شد. به‎کمک آزمون من‌کندال، وردایی میانگین وزنی ارتفاع ژئوپتانسیل، چرخندگی و فشار تراز دریای کرنل فعالیت سامانه‌ها در سطح اطمینان 95درصد آزمون شد. برای برآورد میزان تغییرات، از تخمین‎گر شیب سن بهره گرفته شده است. یافته‌ها نشان داد که بیشترین وردایی در ترازهای 500 و 700 هکتوپاسکال رخنمود داشته است. افزایش فشار تراز دریا و ارتفاع ژئوپتانسیل روی سامانه‌‌های چرخندی سودان و منطقۀ مدیترانه‌، به‎ویژه در فصول بارشی ایران‎زمین (پاییز و زمستان) کاهش کنش چرخندی سامانه‌ها و کاهش شیو فشار و در نهایت کاهش ناپایداری و بارش در منطقه را درپی‌ خواهد داشت. همچنین در فصل گرم سال (تابستان و بهار) کاهش چرخندگی، افزایش فشار تراز دریا و ارتفاع ژئوپتانسیل، به کاهش بارش‌ها و افزایش پایداری منجر خواهد شد.